Home


Preken


Jan BosContact:
Jan C. Bos
Wagnerkade 59,
2102 CT Heemstede
T  023 5332455
E jancbos@antenna.nl




20 oktober 2019 Zal er nog geloof zijn op aarde
Lucas 18, 1-9 Vijfhuizen Verbondskerk

Zal er nog geloof zijn op aarde?
Dat vraagt Jezus zich af in het Evangelie van deze morgen. Als de mensenzoon komt, zal hij dan geloof vinden op aarde. Wat denkt u. Zal geloof blijven?
Mensen genoeg die hopen van niet. Want religie doet meer kwaad dan goed. Dat houdt mensen dom. Dat zweept mensen op. In het verleden hebben christenen in blinde geloofsijver onvoorstelbare bloedbaden aangericht. In het heden heerst angst voor religieus gemotiveerd terrorisme. Dat stelt zich buiten de orde van het redelijke gesprek. Dat verdedigt de onderdrukking van vrouwen en homo’s met een beroep op de godsdienstvrijheid. Zal er nog geloof zijn? Alsjeblieft niet. 
Zal er nog geloof zijn op aarde?
Mensen genoeg die denken van niet. Uiteindelijk zal het gezonde verstand zegevieren. Godsdienst is verzinsel. Hou je nuchter bij wat wetenschap duidelijk en techniek mogelijk maakt. Je hebt dit ene leven. Maak er het beste van in alle redelijkheid. Leef gezond en doe goed. Godsdienst is voor een conservatieve achtergebleven groep die uiteindelijk ook wel beter zal willen weten.
Zal er nog geloof zijn? Ik vroeg het op de Bijbelkring afgelopen donderdag. Zuinige gezichten, eerlijk gezegd. Dat wordt toch steeds minder en minder bij ons. De kerken lopen leeg.  Maar op andere plekken in de wereld groeien christelijke kerken, werd ook gezegd.  En nog altijd heeft de christelijke traditie een formidabele plaats in onze cultuur. In onze historische binnensteden van Europa domineren monumentale kerken. Je ziet dat nergens beter dan in Rome op bijna iedere straathoek een bak van een kerk de sporen draagt van de rijkdom en de macht van het christelijk instituut. Dat is in marmer gehouwen. “Tu es Petrus”. Rotsvast.  Dat trotseert de eeuwen der eeuwen.  Zal er nog geloof zijn? Geen vraag dus daar en in heel het christelijke Avondland. Of toch wel vandaag de dag?  Wat denk je zelf? Wat hoop je zelf? Wat geloof je zelf?

Als de Mensenzoon komt, zal hij dan geloof vinden op aarde. Jezus stelt die vraag aan het slot van zijn verhaal over de onrechtvaardige rechter en de vasthoudende weduwe. De weduwe verlangt naar recht. Geloven is in dit verhaal van Jezus: verlangen naar recht. Hopen dat er recht wordt gedaan. Daarop vertrouwen. Het is dus niet: erop rekenen dat de macht van het instituut in stand blijft. Het is ook niet het vanzelfsprekende gelijk van de godsdienst, laat staan de fanatieke godsdienstijver. Dat niet. Het is wel verlangen naar recht als de weduwe in het verhaal van Jezus.  Geloven is: Met hart en ziel verlangen naar recht en je er niet bij neerleggen dat het recht geschonden wordt.
Toch is dat wel de bittere ervaring in de lange loop van de geschiedenis.
En ons geloof in een rechtvaardige God wordt aangevochten.
Ieder van ons deelt de ervaring van vergeefsheid. Ondanks alle hulp en goede bedoelingen blijft de honger, het onrecht. Hartverscheurend leed in Syrië. Mensen doen het mensen aan. Hartverscheurend leed in alweer een verwoestende orkaan. Druppels hulp op een gloeiende plaat van cholera.
En de mensen in de kampen aan de grenzen van de rijkdom vragen vertwijfeld hoe lang nog. De mensen in de straat luisteren verbaasd naar het gepraat van de politici die meer met hun herverkiezing bezig zijn dan met het belang van de schepping, de mensen, de toekomst.
Hoe lang gaat dat nog door en helpt dan helemaal niets?
God zal zijn uitverkorenen spoedig recht doen, zegt onze Heer in de gelijkenis. Maar jij en ik kijken naar buiten en vragen ons af. Waar is dat recht?  Laat God de mensen wachten soms?.....

Er staat in de gelijkenis een bijzonder woord dat in de vertaling niet direct tot uiting komt. Het heeft met dat wachten te maken. En de letterlijke betekenis van dat woord is geduld. God zal recht doen en hij heeft geduld. Hij is lankmoedig, zegt de aloude Statenvertaling.  Hij geeft ons mensen de tijd om het goede te zoeken. Hij heeft geduld met deze wereld omdat Hij wil dat het met allen goed zal komen.  En ik denk dat wij van dit goddelijke geduld kunnen leren. We kunnen leren om ook geduld met God te hebben en het uit te houden. Onze Heer vraagt ons vol te houden in het bidden om recht en, dat hoort er onlosmakelijk bij, vanuit dat gebed recht te doen. 

Zal er nog geloof zijn op aarde?
Even lijkt het verhaal erop dat als je maar lang genoeg blijft bidden, je krijgt wat je wilt. 
Maar bij dat ”altijd bidden” moet u niet denken aan een voortdurend vraaggebed: God geef me dit en zorg voor dat en wilt u maken dat zus zo gaat. Dat kan zo maar zeuren worden. En een kind dat volhoudt te dreinen om een koekje kan beter niet beloond worden door hem zijn zin maar te geven om van het gezeur af te zijn.
Bij het “altijd bidden” moet u eerder denken aan de volgehouden praktijk van de gebedstijden: Het morgengebed met de lofprijzing en het avondgebed met de dankzegging.  Bidden betekent niet alleen God luistert naar ons maar vooral ook: Wij luisteren naar God.  Bidden is vooral ook: Met hart en ziel luisteren naar wat de Eeuwige ons in het hart wil leggen.  Dat is wat ook Paulus Timotheüs op het hart bindt. Laat je gezeggen, vertroosten, bemoedigen door Gods Woord.
Zal er geloof zijn?   Nee, dan gaat het niet om de overlevingskansen van de kerk.  Het is een vraag aan jou en mij. Hou je het wel vol?  Hou je het vol tegen de stroom van de tijd, tegen de keur van argumenten. Hou je het vol te midden van alle willekeur en wreedheid, alle moedeloos makend onrecht. Het is een vraag naar jou en mijn geestelijke weerbaarheid en een oproep om te blijven verkeren met God, om te luisteren naar de Schrift en te spreken met de Eeuwige

Als de Zoon des mensen komt zal Hij dan dit geloof vinden? 
In het evangelie spreekt Jezus later nogmaals over de komst van de mensenzoon. Dat is wanneer Hij op de meest intense manier Gods lankmoedigheid, Gods geduld, belichaamt Dat is wanneer hij staat voor zijn rechters en gehangen wordt aan het kruis. Weerloos staat hij daar, de mensenzoon. Maar wij kunnen lezen in de Bijbel dat zijn liefde daar bewezen, overmachtig is en ons recht verschaft. Nee, niet in de zin van een gemakkelijke oplossing. Wel in die zin dat ons de weg van de gerechtigheid wordt geleerd.
Vandaag kan hij voorbijkomen. Met de ogen van een naaste die een beroep op ons doet, kijkt hij ons aan en vraagt om geloof en vertrouwen. In het gebaar van meeleven, dat wij zelf ontvangen, komt hij ons tegemoet. In kleine mensen wordt hij zichtbaar. Ondanks alles zal de liefde groeien tot op de dag van de voltooiing.
Met dit perspectief worden wij uitgetild over de grenzen van ons eigen bestaan. En het kan zijn dat wij ons eigen leven uit handen moeten geven maar ons toch niet neerleggen bij de dood maar blijven hopen op recht en vrede ooit eens en op onze eigen voltooiing bij God...

Zal er nog geloofd worden op aarde?
Soms lijkt het vandaag of er meer geloofd wordt dan ooit. Wat wij tien jaar geleden niet voor mogelijk hielden, gebeurt vandaag. Er wordt meer over God en geloof gepraat dan ooit…, fanatieker helaas soms ook..
In het verhaal van Jezus wordt het geloofsvertrouwen in het kader gezet van het recht. God zal recht verschaffen. De vroomheid van mensen krijgt daarmee een morele toets. Lang niet alles wat in Naam van het geloof wordt gedaan, is goed. Het is juist andersom. Wat recht is en goed, laat dat in geloofsvertrouwen worden gezocht en gedaan.

Jezus vertelt zijn verhaal, zegt de evangelist Lucas, met het oog daarop dat wij altijd zullen blijven bidden en niet opgeven. Ons gebed mag allerlei vormen aan nemen.
Het mogen woorden zijn en daden en gebaren, schuilen bij elkaar, een kaars branden, een hand zoeken en blijven speuren naar het licht.
Het kan zijn een gebed uit de diepte, uit de warboel van ons leven, uit ongeloof vandaan. Het kan zijn, dat is heel goed zelfs, een dagelijks volgehouden gebedspraktijk van stilte en bezinning. Maak ruimte en tijd voor God en voor wat diep in jou leeft aan vragen en angsten, schuld en boete, verdriet en blijdschap voor Gods Aangezicht. Het kan niet anders of het zal je dag en je daden kleuren.
Het is blijven hopen dat het kan: Een wereld maken die in vrede is en waarin de mensen gezegend zullen zijn.